|
Czy nauka o
Trójcy jest reliktem katolicyzmu, jak utrzymują antytrynitarze, czy też
znajduje potwierdzenie w Nowym Testamencie? Czy Jezus Chrystus to Jahwe ze
Starego Testamentu?
Ten artykuł
jest poświęcony biblijnemu potwierdzeniu boskości Syna i może pomóc w
rozmowach na ten temat z antytrynitarzami. Powinniśmy oczywiście pamiętać,
że choć naszym celem jest przekonanie innych o boskiej naturze Jezusa,
jeszcze ważniejsze jest to, by nasze słowa i zachowanie wskazywały, iż
Jego boski charakter żyje w nas.
Antytrynitarze kładą wielki nacisk na atakowanie chrześcijańskiej nauki o
Trójcy sprzeciwiając się utożsamianiu
Jezusa z Bogiem Jahwe. Ten spór — dotyczący związku między Ojcem i Synem —
nie jest czymś nowym. Na ten temat dyskutowano w Kościele chrześcijańskim
od trzeciego wieku naszej ery, a współcześni antytrynitarze nie
przedstawili w tej kwestii nic nowego. Czują jednak, że nauka o Trójcy
jest reliktem wpływu zepsutego katolicyzmu, od którego świat
chrześcijański musi się uwolnić. Wskazują, że w Biblii nie występuje słowo
„Trójca”. Mają rację. To prawda, ze słowo to nie występuje w większości
dawnych i współczesnych przekładów. W Biblii znajduje się jednak greckie
słowo „theotes” (Bóstwo). Zgadzamy się z antytrynitarzami, że Bóg Ojciec
to Jahwe. Wierzymy jednak również, zgodnie z Pismem Świętym, że Syn także
nosi imię Jahwe, gdyż jest jedno z Ojcem.
Historyczny
pogląd chrześcijaństwa jest taki — istnieje jeden Bóg w trzech równych
sobie, wiecznych osobach: Ojcu, Synu i Duchu Świętym, które są jedno w
mocy, zamiarach, charakterze i wiecznym trwaniu. Ariański pogląd zakładał,
że tylko Ojciec jest wieczny, a więc tylko On jest Jahwe. Syn, zgodnie z
tym poglądem, został zrodzony (albo stworzony) i zaistniał w późniejszym
czasie. Oczywiście, jeśli ten pogląd byłby właściwy, Syn nie mógłby być
Jahwe (wieczny).
Jeśli ktoś
lubi historię, powinien zapoznać się z okolicznościami soboru w Nicei,
który odbył się w 325 roku, i soboru w Chalcedonie, który odbył się w roku
451, dwóch soborów, na których skrystalizowały się chrystologiczne poglądy
Kościoła chrześcijańskiego.
Jakie jest
znaczenie Bożego imienia, Jahwe? Mówiąc wprost, nie ma w Biblii takiego
imienia jak Jehowa. Powstało ono w późnym średniowieczu w wyniku
nieporozumienia. Otóż w Biblii hebrajskiej istnieje słowo zapisane
spółgłoskami Jhwh (pierwotny tekst hebrajski nie miał samogłosek),
oznaczające imię Boże. Zostało ono zdefiniowane w
2 MOJŻ.
3,13-14
jako „Jestem” i zgodnie z zasadami gramatyki hebrajskiej powinno być
czytane jako Jahwe. Jednak Żydzi, którzy w skrajny sposób interpretowali
przykazanie Dekalogu: „Nie będziesz wzywał imienia Pana Boga twego do
czczych rzeczy”
2
MOJŻ. 20,7,
gdy czytając Biblię dochodzili do słowa Jhwh wymawiali słowo Adonaj (czyli
Pan). Dlatego też masoreci, uczeni żydowscy, żyjący około dziesiątego
wieku, kiedy dokonywali oznakowania tekstu hebrajskiego samogłoskami, aby
zapobiec nieumyślnemu wymawianiu świętego imienia dali przy słowie Jhwh
samogłoski wyrazu Adonaj. Wybierając to imię Bóg określa siebie jako
wiecznego i samoistnego, bez początku i bez końca (patrz
PS. 90,2).
Tak więc każdy, kto nie miał początku ani nie będzie miał końca, ma prawo
z natury swej istoty nosić imię Jahwe.
Jaki dowód
znajdujemy w Piśmie Świętym na to, że Jezus jest Jahwe na równi z Ojcem?
Jednym ze sposobów ułatwiających studiowanie imienia Jahwe (tłumaczonego w
większości przekładów jako Pan) jest korzystanie z drugiego wydania Biblii
Tysiąclecia, gdzie imię to zostało zamieszczone zgodnie z oryginałem. []
JEZUS TO
JAHWE
Zwróć uwagę
na to, że porównanie niektórych tekstów Starego i Nowego Testamentu
wskazuje ponad wszelką wątpliwość, że Jezus jest naprawdę utożsamiany z
Jahwe. Przedstawimy to bardziej czytelnie:
1. „Głos się
rozlega: Drogę dla Jahwe przygotujcie na pustyni, wyrównajcie na pustkowiu
gościniec naszemu Bogu” IZ.
40,3 BT.
„Rzekł [Jan Chrzciciel]: Ja jestem głosem wołającego na pustyni:
Prostujcie drogę Pana, jak powiedział Izajasz prorok”
JAN
1,23.
Z pewnością Jan znał hebrajski tekst proroctwa Izajasza. Gdy oświadczył,
że to on jest głosem z przepowiedni Izajasza, stwierdził jednocześnie, że
przygotowuje drogę dla Jahwe, a przecież poprzedzał nie kogo innego, jak
tylko Jezusa.
2. „Czy nie
wiesz tego? Czyś nie słyszał? Jahwe to Bóg wieczny, Stwórca krańców ziemi.
On się nie męczy ani nie nuży, Jego mądrość jest niezgłębiona” IZ.
40,28 BT.
„Na świecie był [Słowo — Jezus] i świat przezeń powstał, lecz świat go nie
poznał”
JAN
1,10.
Stwórca świata przyszedł na tę ziemię, ale nie został przyjęty. Jeśli
Jezus nie jest Jahwe, to nie jest Stwórcą. Ponadto Izajasz nazywa Stwórcę
Bogiem wiecznym. Jezus jest wieczny, a więc jest Jahwe.
3. „Ja,
któremu na imię jest Jahwe, chwały mojej nie odstąpię innemu ani czci
mojej bożkom” IZ.
42,8 BT.
„A teraz Ty mnie uwielbij, Ojcze, u siebie
samego tą chwałą, którą miałem u ciebie, zanim świat powstał”
JAN
17,5.
Czy Jezus, jako posłuszny Syn, prosiłby Ojca o chwałę, którą Jahwe z nikim
nie chce się dzielić? A może Jezus też ma prawo do tej chwały, ponieważ On
także jest Jahwe — jedno z Ojcem?
4. „Gdyż
głosić chcę imię Jahwe: uznajcie wielkość Boga naszego; On Skała, dzieło
Jego doskonałe, bo wszystkie drogi Jego są słuszne”
5
MOJŻ. 32,3-4.
„I wszyscy [Hebrajczycy podczas wędrówki po pustyni] ten sam napój duchowy
pili; pili bowiem z duchowej skały, która im towarzyszyła, a skałą tą był
Chrystus”
1
KOR. 10,4.
Jahwe został nazwany Skałą. Paweł oświadczył, że Skałą jest Chrystus. Tak
więc Chrystus to Jahwe.
5. „Jahwe
jest moim pasterzem: nie brak mi niczego” PS.
23,1 BT.
„Ja jestem dobry pasterz. Dobry pasterz życie swoje kładzie za owce”
JAN
10,11.
Jahwe jest Pasterzem i Jezus zastosował to określenie do siebie, będąc
w pełni świadomy swojej boskości. []
6. „Tak mówi
Jahwe, Król Izraela i Odkupiciel jego, Jahwe Zastępów: Ja jestem pierwszy
i Ja ostatni; i nie ma poza Mną boga” IZ.
44,6 BT.
„Oto przyjdę wkrótce, a zapłata moja jest ze mną, by oddać każdemu według
jego uczynku. Ja jestem alfa i omega, pierwszy i ostatni, początek i
koniec” (OBJ.
22,12-13;
patrz
1,17-18).
Jahwe mówi, że On jest pierwszy i ostatni. Ten, który przyjdzie wkrótce z
zapłatą (patrz
MAT.
16,27)
także oświadcza, iż jest pierwszy i ostatni. Nie może być żadnych
wątpliwości, że Jezus umarł za nas — pierwszy i ostatni — i to On jest
Jahwe.
7. „Ja
jestem Jahwe, i nie ma innego. Poza Mną nie ma boga” IZ.
45,5 BT.
„Wy jesteście moimi świadkami: Czy jest jaki bóg oprócz Mnie? Albo jaka
Skała? — Ja nie znam takiego!” IZ.
44,8 BT.
„Ja i Ojciec jedno jesteśmy. Żydzi znowu naznosili kamieni, aby go
ukamienować. Odrzekł im Jezus: Ukazałem wam wiele dobrych uczynków z mocy
Ojca mego; za który z tych uczynków kamienujecie mnie? Odpowiedzieli mu
Żydzi, mówiąc: Nie kamienujemy cię za dobry uczynek, ale za bluźnierstwo i
za to, że Ty, będąc człowiekiem, czynisz siebie Bogiem”
JAN
10,30-33.
Jahwe kategorycznie oświadczył, że nie ma Boga poza Nim. Przeczy to
twierdzeniu pewnych antytrynitarzy, jakoby Jahwe był Bogiem, a Jezus
bogiem przez małe „b”. Gdy Jezus powiedział, że jest jedno z Ojcem,
powiedział coś, czego żaden inny człowiek nie mógłby powiedzieć. Żydzi
dobrze zrozumieli, co miał na myśli. Dla nich był tylko jeden Bóg, a jego
imię brzmiało Jahwe. Jezus wyraźnie oświadczył, że to On jest tym Bogiem,
więc postanowili go ukamienować.
8. „Albowiem
Ja jestem Jahwe, twój Bóg, Święty Izraela, twój Zbawca. (...) Ja, Jahwe,
tylko Ja istnieję i poza Mną nie ma żadnego zbawcy” IZ.
43,3.11 BT.
„I nie ma w nikim innym zbawienia; albowiem nie ma żadnego innego imienia
pod niebem, danego ludziom, przez które moglibyśmy być zbawieni” DZ.
AP. 4,12.
Z tych wersetów wynika, że jedynie Jahwe jest Zbawicielem. Jeśli Jezus to
nie Jahwe, to nie mamy Zbawiciela. Zwróć także uwagę, że Syn panny Marii
otrzymał imię, jakie przekazał anioł (patrz
MAT. 1,21).
Imię Jezus znaczy Jahwe zbawia.
Tak więc
Księga Izajasza jest bastionem trynitaryzmu. Izajasz jest wielkim,
mesjanistycznym prorokiem. Wywyższał mającego przyjść Mesjasza jako Jahwe
nie raz czy dwa, ale wielokrotnie. Dla ludzi o otwartym umyśle istnieje
mnóstwo dowodów na to, że Jezus to Jahwe. []
Przy całym
swoim nauczaniu na temat skromności, Jezus nie znał świętszego dzieła niż
wskazywanie ludziom na siebie samego. Wielokrotnie mówił o tym, kim jest.
Stosował też do siebie boskie imię Jestem. Mówił o sobie: Ja jestem
chlebem żywota, światłością, drzwiami, pasterzem, zmartwychwstaniem,
życiem, panem, nauczycielem, drogą i prawdą. Nie powiedział: Mam życie,
ale raczej: Ja jestem życiem! Jeśli Jezus nie jest wieczną istotą, to nie
możemy mieć dzięki Niemu życia wiecznego. Nie mógłby bowiem dać czegoś,
czego nie posiada. Jezus utrzymywał, że jest źródłem wszelkiego życia —
jest Jahwe. Prorocy mówili: Słuchajcie, a opowiemy wam, jaki jest Bóg.
Jezus natomiast mówił: Patrzcie na Mnie, a zobaczycie, jaki jest Bóg, gdyż
Ja jestem Bogiem Jahwe.
TWIERDZENIA
NIEKTÓRYCH ANTYTRYNITARZY I ODPOWIEDŹ NA NIE
1. „Jehowa
to jedyne prawdziwe imię Boga”. To nieprawda. W Piśmie Świętym jest wiele
imion Boga. Natomiast prawdą jest to, że imię Jahwe jest jednym z
najczęściej używanych. Każde z innych imion objawia pewną cechę charakteru
Boga, a wszystkie razem pozwalają nam ujrzeć pełny Jego obraz.
-
El lub
Elohim wyraża moc Bożą. Znajdujemy to imię w
1
MOJŻ. 1,1,
gdyż dzieło stworzenia jest przejawem Bożej mocy.
-
El Szaddaj (Bóg Wszechmogący) jeszcze bardziej podkreśla moc Boga.
2. „W każdej
pogańskiej religii istnieje pojęcie trójcy. Chrześcijaństwo zostało
spoganizowane przez wprowadzenie nauki o Trójcy”. To prawda, że wiele
pogańskich religii posiada triadę bóstw. Religie babilońska i egipska są
tego przykładem. Diabeł zawsze stara się wypaczać to, co jest prawdą.
Pytanie tylko, czy Kościół przejął pogańską koncepcję trójcy, czy też
prawda o Trójcy została wypaczona przez szatana
w pogańskich wierzeniach?
3. „Każdy
wie, że ojciec musi być starszy od syna. Tylko Ojciec jest wiecznym Bogiem
Jahwe. Syn zaistniał w pewnym momencie historii, więc nie może być Jahwe”.
Ten zarzut dowodzi braku znajomości planu zbawienia. Związek Ojca z Synem
w Nowym Testamencie musi być zawsze rozumiany w świetle tego, co stało się
w Betlejem. Jedyne dziecko, jakie narodziło się na świecie bez ziemskiego
ojca to Jezus. Tytuł Syn odnosi się do Jego ucieleśnienia i nie przeczy
Jego odwiecznemu istnieniu. W Starym Testamencie występują odniesienia do
synostwa drugiej osoby Bóstwa, ale zawsze w połączeniu z oczekiwanym
wcieleniem. []
4. „Jezus
przyznał, że Ojciec jest większy od Niego” (patrz
JAN 14,28).
Jezus powiedział prawdę. Jego Ojciec był większy od Niego. Wszystko, co
Jezus uczynił żyjąc jako człowiek na tej ziemi, uczynił przez moc swojego
Ojca (patrz
JAN 14,10).
Jednak ci, którzy podnoszą taki zarzut, nie pojmują planu zbawienia. Gdy
Chrystus, jako druga osoba Bóstwa, stał się człowiekiem, odłożył na bok
swoją równość z Ojcem i z własnej, nieprzymuszonej woli przyjął
podporządkowaną pozycję (patrz
FILIP.
2,5-11).
Po wniebowstąpieniu Jezus został uwielbiony i zajął swoje właściwe miejsce
— po prawicy Ojca.
5. „W Biblii
wyraźnie jest napisane, że jest jeden Bóg, a nie trzech”. To prawda, nie
ma trzech Bogów. W Biblii czytamy, że jest jeden Bóg, czy raczej jedno
Bóstwo (theotes) w trzech osobach. Zarówno Stary, jak i Nowy Testament
podtrzymuje wielość osób w obrębie jednego Bóstwa. W
1
MOJŻ. 1,1
Bóg przedstawia się w liczbie mnogiej (Elohim). Mnogie formy zaimków (my)
są użyte w
I MOJŻ.
1,26; 3,22.
„Ja i Ojciec jedno jesteśmy”
JAN 10,30.
6. „W
JAN 3,16
wyraźnie czytamy, że Syn został zrodzony. Słowo użyte w tym tekście
oznacza urodzenie albo przekazanie życia”. Niezbyt fortunne tłumaczenie
słowa „monogenes” jest powtarzane w kolejnych przekładach Biblii. „Monogenes”
oznacza „wyjątkowy, jedyny w swoim rodzaju”. Grecy używali innego słowa,
by wyrazić pojęcie „jednorodzony”. Dlaczego współczesne przekłady używają
słowa „jednorodzony”? Opierają się na łacińskim przekładzie Biblii,
Wulgacie, zredagowanej przez Hieronima. Hieronim żył w czasach, gdy
chrystologiczne spory rozgorzały na dobre w Kościele. Zamiast więc
przetłumaczyć słowo „monogenes” na łacińskie słowo „unicus”, oznaczające
„jedyny, wyjątkowy”, Hieronim sądził, że przyczyni się do szerzenia prawdy
wybierając słowo „unigenitus”, które oznacza „jednorodzony”. Hieronim
pragnął podkreślić fakt, że Syn był tej samej natury co Ojciec. Jednak
uciekając się do tego wybiegu Hieronim nie osiągnął zamierzonego celu.
Arianie szybko wykorzystali ten błąd. Zamiast koncentrować się na naturze
Chrystusa, wykorzystali błędnie użyte słowo, by dowieść, iż Chrystus miał
początek. Tak się często dzieje z nadużyciem dokonanym w dobrej wierze.
7. „W
KOL.
1,15.18
wyraźnie czytamy, że Jezus jest pierworodnym (prototokos). To samo słowo
jest użyte
w
MAT. 1,25
na określenie Jezusa jako pierwszego dziecka Marii”. Nie ma prostej
odpowiedzi na ten zarzut. Ponieważ większość dowodów w całej Biblii
wskazuje na wieczną naturę Chrystusa, trudno przyjąć, żeby jeden tekst
dowodził, iż miał On początek. Poprawna egzegeza wymaga zgodności z
całością danego zagadnienia przedstawionego w Piśmie Świętym. Być może
częściowo, o ile nie całkowicie, można rozwiązać ten problem uznając, że
trudno jest oddać żydowski sposób myślenia przy pomocy języka greckiego.
Paweł omawia w tym kontekście kwestię pierwszeństwa, a nie początku.
Pierworodny posiadał przywileje, jakich nie miały inne dzieci. Otrzymywał
podwójny dział dziedzictwa (patrz
5
MOJŻ. 21,17; KOL. 1,12)
i był traktowany jako ważniejszy. Gdy Chrystus jest nazwany „pierworodnym
z umarłych” KOL.
1,18,
nie znaczy to, że był pierwszą osobą, jaka powstała z martwych. Mojżesz,
córka Jaira, Łazarz zostali przecież wzbudzeni z martwych przed
zmartwychwstaniem Jezusa, ale znaczenie
KOL. 1,18
jest takie, że poprzednie zmartwychwstania ustępują znaczeniem
zmartwychwstaniu Jezusa, gdyż były możliwe właśnie dzięki temu, że Jezus
pokonał śmierć. Podobnie
KOL. 1,15
podkreśla raczej pierwszeństwo niż początek. Ci, którzy posługują się tym
tekstem w obronie własnych koncepcji teologicznych, czynią to niezgodnie z
intencją apostoła.
W co więc
wierzymy? Wieczny, wszechpotężny Jahwe przyszedł na tę ziemię i stał się
grzechem za nas.
W swoim człowieczeństwie umarł za nas, przez swoje zmartwychwstanie
pokonał śmierć i wrócił do Ojca. Pewnego dnia staniemy przed Jego tronem,
zamieszkamy w królestwie Jego Ojca i będziemy chwalić na wieki Jego imię.
A to imię brzmi: Jezus, Jahwe-Zbawiciel. |
|